پیاز گیاهی است دو ساله دارای برگهای توخالی و استوانه ای شکل . ساقه پیاز تا ارتفاع یک متر هم می رسد که آن هم استوانه ای و توخالی است . گلهای پیاز برنگ سفید یا بنفش بصورت چتر در انتهای ساقه دیده می شود .

پیاز انواع مختلف دارد مانند پیاز سفید ،‌پیاز بنفش ، پیاز قرمز و یا مخلوطی از قرمز و بنفش .

پیاز در حال حاضر در تمام مناطق دنیا کشت می شود ولی گفته می شود که منشاء آن از ایران و افغانستان بوده است و از آنجا به دیگر نقاط دنیا راه یافته است .

پیاز از زمانهای ماقبل تاریخ وجود داشته است . مردم مصر از آن در غذاهایشان استفاده می کرده اند .

مخصوصا در مصر پیاز در مراسم مذهبی بکار می رفته و احترام خاصی داشته است . یونانیان و رومیان نیز آنرا می شناخته و مصرف می کرده اند

ترکیبات شیمیایی:

پیاز دارای ترکیبات گوگردی ، قند ، کلسیم ، املاح سدیم و پتاسیم ، ید ، سیلیس ، آهن ، فسفر و ویتامینهای A.B.C می باشد . پیاز دارای اسانس مخصوصی می باشد که در اثر پختن از بین می رود .

پیاز خام فعالیت معده را زیاد می کند و در نتیجه ترشح اسید کلریدریک را تشدید می کند . بنابراین کسانیکه ناراحتی معده دارند ممکن است سوزش و درد در معده خود حس کنند . اینگونه اشخص باید پیاز پخته مصرف کنند که ترشحات دستگاه هاضمه را منظم کرده اشتها را زیاد و دل درد و نفخ معده را درمان می کند .

خواص داروئی:

پیاز از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و دارای خواص بسیاری است که در یک مقاله نمی توان گنجانید .

۱-پیاز ادرار آوری قوی است و خام و پخته آن هر دو این اثر را دارند .

۲-برای رفع گاز معده از تنتور پیاز می توان استفاده کرد. مقدر مصرف آن ۱۰تا ۱۵قطره است که باید در آّب حل کرده و مصرف نمود .

۳-برای رفع دردهای عصبی شربت پیاز بهترین دارو است شربت پیاز به این صورت تهیه می شود :

۱۰۰ گرم پیاز خام را با ۴۰۰ گرم آب مخلوط کرده و بپزید تا له شود سپس ۴۰۰ گرم قند روی آن بریزید و بگذارید که جوش بزند تا قند حل شود سپس آنرا صاف کنید و در یخچال قرار دهید.

۴-همان طور که گفته شد پیاز دارای انسولین گیاهی است و استفاده از آن قند خون را پائین می آورد. بیماران مبتلا به مرض قند باید حتما هر روزه از آن استفاده کنید .

۵- اگر پیاز را له کنید و در زیر شکم شخصی که مبتلا به احتباس ادراری است قرار دهید ادرار را باز می کند.

۶-پیاز نیم پز برای سوختگی ها نیز موثر است.

۷-پیاز خام محرک قلب است.

۸-پیاز باکتری کش است.

۹-پیاز تقویت کننده و نرم کننده سینه است .برای این منظور پیاز را آب پز کرده و بخورید.

۱۰-پیاز سنگ کلیه را خرد می کند .

۱۱-پیاز پخته ملین است .

۱۲-برای رفع خارش چشم چند قطره آب پیاز را در چشم بچکانید .

۱۳-برای درمان سنگینی گوش آب پیاز را در گوش بچکانید .

۱۴-ماسک پیاز روی صورت خون را بطرف صورت می کشاند و رنگ صورت را درخشان می کند

۱۵-پیاز چون گرم است برای کسانیکه طبع گرم دارند مضر است و اسراف در خوردن آن موجب فراموشی و سردرد می شود .

۱۶-پیاز لثه ها را محکم می کند .

۱۷-پیاز کلسیم دارد دندانها و استخوانها را تقویت می کند و از نرمی استخوان جلوگیری می کند .

۱۸-پیاز معالج عفونتهای مجاری تنفسی از قبیل ورم گلو ، برنشیت ، گریپ و آسم می باشد

۱۹-برای رفع سموم بدن پیاز توصیه می شود .

۲۰-برای آنکه پیاز زود هضم شود و آنهایی که معده حساس دارند بتوانند آنرا بخورند و از خواص آن استفاده کنند باید موقع پختن پیاز مقداری شکر روی آن بریزید و این عمل هضم پیاز را آسان تر خواهد کرد .

۲۱-برای درمان اسهال از پوست پیاز استفاده کنید بدین صورت که پوست پیاز را بشوئید و در مقدری آب به مدت ده دقیقه بجوشانید ، سپس آنرا در داخل دستمالی ریخته و فشار دهید تا شیره آن گرفته شود . بعدا این شیره را با شکر شیرین کنید و روز ی چند فنجان از آن را بنوشید تا اسهال کاملا از بین برود .

۲۲-اگر پشه یا زنبور شما را گزید فورا یک پیاز را بریده و روی محل گزیدگی بگذارید درد و خارش فورا ساکت می شود .

۲۳-پیاز ترشی را برای از بین بردن یرقان و تقویت معده و روده و زیاد شدن اشتها مصرف می کنند .

۲۴-اگر از بوی پیاز ناراحت می شوید می توانید بعد از خوردن پیاز برای رفع بوی آن باقلا پخته و یا گردوی پخته و یا نان سوخته بخورید .

۲۵-اگز از تخم پیاز پمادی درست کنید و روی سر ببندید از ریختن مو جلوگیری می کند .

۲۶-حتما شنیده اید که در قدیم برای اینکه کسی از اسرار علمی سر درنیآورد آنها را با مرکب نامرئی می نوشتند و مرکب نامرئی چیزی غیر ازآب پیاز نیست .

۲۷-در خاتمه برای اینکه بوی پیاز شما را ناراحت نکند و اشک از چشمان شما جاری نشود می توانید پیاز را زیر آب شیر پوست بگیرید یا اینکه پیاز را در داخل ظرف بزرگ آب قرار دهید و درآب آنرا پوست بکنید .

منبع : بیتوته