درختی چینی است که در ایران پرورش داده می شود و با نام چینی آن گینکو و ژینکو شناخته می شود. سابقا گیاه شناسان این درخت را از سوزنی برگ ها می دانستند و به همین روش در فرهنگ های کشاورزی و فنی قدیم نظیر لاروس کشاورزی های قدیم نوشته شده که گیاه از خانواده بازدانگان سوزنی برگان می باشد ولی این طبقه بندی دیگر معمول نیست و اکنون گیاه را در طبقه حد فاصل بین نهان زادان و بازدانگان محسوب می دارند. از درختان بومی چین و ژاپن است ولی در حال حاضر در تمام مناطق معتدل کره زمین کاشته می شود در ایران نیز وارد شده و چند درخت آن در شمال کاشته شده است.

مشخصات کینگو

ژینکو درختی است دو پایه به بلندی ۷-۱۰ متر برگ های آن پهن موج دار بادبزنی شبیه برگ های پرسیاوشان ولی خیلی بزرگتر، هر برگ دو قسمت یا دو لوب دارد به این علت آن را بالوب گویند. شکوفه های آن که به رنگ سبز روشن است معمولا در شب های بهار باز می شود و پس از باز شدن می افتد به این دلیل معمولا گل های آن به ندرت روی درخت دیده می شود.

گیاه ژینکو رو بشناسیم

از نظر میوه درختی است پر بار، میوه آن شبیه دانه نیلوفر آبی است و به تعداد زیاد روی شاخه ها ظاهر می شود و معمولا پس از دوره یخ بندان  می رسد. دانه آن که در بازار عرضه می شود سفید تیره کمی دراز به طول ۱ – ۲/۵ سانتیمتر است. پوست آن صاف و سخت به رنگ قهوه ای روشن از دو طرف دیده می شود و چینی ها بر حسب اینکه دانه دارای ۳ یا ۳ خط برآمده باشد برای آن خواص متفاوتی قایل هستند.

مغز دانه آن از دو لبه زرد رنگ تشکیل می شود که روی آن ها را یک پوسته نازک و ظریف قرمز رنگی پوشانده است. در چین از این مغز مانند مغز نیلوفر آبی استفاده می کنند و در عروسی ها مصرف می نمایند. تکثیر این درخت از طریق کاشت دانه یا کاشت پا جوش و یا قلمه پاشنه دار آن صورت می گیرد.

ترکیبات شیمیایی کینگو

در غشای گوشتی و  ضخیم دانه بایلوبول اسید و گینک گولیک اسید یافت می شود. این دو ماده یک مایع چسبنده بدبویی را تشکیل می دهند و این ماده ممکن است پوست را تحریک و ملتهب کند. در دانه گیاه نشاسته، قند، گینک گول، ژینول، آسپاراژین، آرژی نین و گینک گولیک اسید یافت می شود.

توجه:

اگر از مغز دانه گیاه زیاد خورده شود آثار سمی از خود نشان می دهد به خصوص در بچه ها بیشتر این آثار دیده می شود. علایم مسمومیت آن تشنج، تب بالا، ناراحتی عمومی، نگرانی، استفراغ، اسهال و تورم پوست توام با قرمزی و خارش می باشد.

خواص کینگو

در چین آن را قابض، نرم کننده سینه و مسکن، ضد سرفه، تصفیه کننده خون، کمک کننده هاضمه، ضد کرم، تب بر و آنتی بیوتیک می دانند. شیره میوه این گیاه اثر مقوی محدود کننده و بازدارنده رشد باکتری مولد توبرکولوزیس دارد. مغز آن برای ریه مفید است و همچنین برای تحلیل و پراکنده کردن بلغم، برای معالجه و کنترل آسم، تسکین سرفه، رفع ناراحتی های کلیه، ادرار دردناک ، خنازیر و بیماری های پوست مفید است.

میوه تازه و جوان آن را با قسمت سبز گوشتی آن در روغن کلزا می خیسانند، پس از آن روزی یک بار از آن می خورند برای معالجه سل بسیار موثر است، قشر گوشتی دانه آن به طور تازه سوزاننده است و به عنوان حشره کش استعمال می شود.

از عصاره برگ های آن به عنوان باز کننده عروق و تسریع گردش خون در شریان ها و رفع عوارض نارسایی گردش خون نظیر سردرد، سرگیجه، فراموشی و ضعف بینایی استفاده می شود.

منبع : اترک